Rà soát, xử lý với các trường hợp đã hưởng bảo hiểm xã hội một lần không đúng quy định

|

Bảo hiểm xã hội các tỉnh cần rà soát, xử lý đối với các trường hợp đã hưởng bảo hiểm xã hội một lần không đúng quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2006, Luật Bảo hiểm xã hội năm 2014, Nghị quyết số 93/2015/QH13 của Quốc hội, Nghị định số 115/2015/NĐ-CP, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn.

Bảo hi??m xã hội Việt Nam đã ban hành Công văn số 333 /BHXH-CSXH hướng dẫn thực hiện giải quyết hưởng bảo hi??m xã hội một lần.

Cụ thể, tiếp theo Công văn số 3350/BHXH-CSXH ngày 17/10/2023 của Bảo hi??m xã hội Việt Nam về việc thực hiện Công văn số 4176/LĐTBXH-BHXH ngày 4/10/2023 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội; để việc giải quyết chế độ, chính sách đúng quy định của pháp luật, kịp thời thu hồi về Quỹ Bảo hi??m xã hội khi phát hiện quyết định hưởng không đúng chế độ; Bảo hi??m xã hội Việt Nam đề nghị bảo hi??m xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương (sau đây gọi tắt là Bảo hi??m xã hội tỉnh) rà soát, xử lý đối với các trường hợp đã hưởng bảo hi??m xã hội một lần không đúng quy định của Luật Bảo hi??m xã hội năm 2006, Luật Bảo hi??m xã hội năm 2014, Nghị quyết số 93/2015/QH13 ngày 22/6/2015 của Quốc hội, Nghị định số 115/2015/NĐ-CP, Nghị định số 134/2015/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn. Cụ thể là:

Một là, đối với các trường hợp hưởng bảo hi??m xã hội một lần không đúng quy định, Bảo hi??m xã hội tỉnh/bảo hi??m xã hội quận, huyện, thị xã, thành phố thuộc tỉnh (bảo hi??m xã hội huyện) ban hành quyết định hưởng bảo hi??m xã hội một lần (quyết định) theo phân cấp giải quyết (sau đây gọi chung là nơi giải quyết) phối hợp Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện có liên quan (nếu có) xác định cụ thể nguyên nhân, thực hiện như sau:

1.1. Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi giải quyết thực hiện hủy quyết định hưởng bảo hi??m xã hội một lần và quyết định điều chỉnh mức hưởng trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ (nếu có) và thu hồi số tiền đã chi không đúng về quỹ bảo hi??m xã hội.

Sau khi thu hồi đủ số tiền hưởng không đúng quy định về quỹ bảo hi??m xã hội, Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi giải quyết đề nghị hủy hưởng bảo hi??m xã hội một lần tại chức năng “Xét duyệt/Đề nghị phê duyệt hủy hưởng bảo hi??m xã hội 1 lần (tra cứu)” trên phần mềm Xét duyệt chính sách (TCS) đính kèm các căn cứ liên quan: Quyết định hủy quyết định hưởng bảo hi??m xã hội một lần, phiếu thu tiền.

Việc thu hồi số tiền hưởng bảo hi??m xã hội không đúng quy định được thực hiện thông qua chuyển khoản hoặc nộp trực tiếp về tài khoản của cơ quan bảo hi??m xã hội cấp tỉnh/huyện nơi giải quyết.

Trong thời hạn 2 ngày làm việc kể từ ngày nhận được đề nghị hủy tra cứu dữ liệu hưởng bảo hi??m xã hội một lần của Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện, Trung tâm Công nghệ thông tin thực hiện phê duyệt hủy dữ liệu hưởng bảo hi??m xã hội một lần trên phần mềm TCS tại mục “tra cứu”.

Sau khi có kết quả phê duyệt trên phần mềm, phòng/bộ phận Chế độ bảo hi??m xã hội nơi giải quyết lập danh sách theo mẫu D16-TS ban hành kèm theo Quyết định số 948/QĐ-BHXH ngày 5/6/2023 của Bảo hi??m xã hội Việt Nam chuyển phòng/bộ phận Thu - Sổ, thẻ thực hiện khôi phục quá trình tham gia bảo hi??m xã hội và cấp lại hoặc gộp sổ bảo hi??m xã hội cho người lao động theo quy định.

Chỉ thực hiện khôi phục quá trình tham gia bảo hi??m xã hội đã hưởng bảo hi??m xã hội một lần sau khi thu hồi đầy đủ số tiền hưởng không đúng quy định về quỹ bảo hi??m xã hội.

1.2. Khi phát hiện người hưởng bảo hi??m xã hội một lần không đúng quy định do Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện khác giải quyết, Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi phát hiện thông báo trên phần mềm TCS cho Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi giải quyết.

Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi giải quyết thực hiện kiểm tra, rà soát việc hưởng bảo hi??m xã hội một lần không đúng quy định do Bảo hi??m xã hội tỉnh/ huyện khác phát hiện gửi trên phần mềm TCS và thực hiện như sau:

- Trường hợp người hưởng không đúng quy định thì thực hiện quy trình như hướng dẫn tại điểm 1.1 khoản 1 văn bản này.

- Trường hợp xác định người hưởng đúng quy định thì thông báo lại cho tỉnh/huyện đã phát hiện trên phần mềm TCS.

Trong thời gian phần mềm TCS chưa đáp ứng được quy trình nêu trên thì Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi phát hiện gửi thông báo trên Hệ thống quản lý văn bản và điều hành (Eoffice) tới Bảo hi??m xã hội tỉnh/huyện nơi giải quyết để xem xét hủy quyết định hưởng bảo hi??m xã hội một lần và thực hiện đến khi Trung tâm Công nghệ thông tin nâng cấp, điều chỉnh phần mềm TCS theo hướng dẫn tại văn bản này.

1.3. Ngày đầu tháng sau lập báo cáo kết quả rà soát, thu hồi bảo hi??m xã hội một lần hưởng không đúng quy định theo Thông báo kết quả kiểm toán số 702/TB-KTNN ngày 25/12/2019, số 702/TB-KTNN ngày 2/12/2022 của Kiểm toán Nhà nước và các trường hợp thu hồi khác của tháng trước theo nội dung nêu tại điểm 1.1 khoản 1, mẫu tại Phụ lục I, II kèm văn bản này, ký số trên phần mềm TCS.

Tin liên quan
[Infographic] 2 phương án đề xuất về hưởng bảo hi??m xã hội một lần

Hai là, trường hợp phát hiện người có nhiều mã số bảo hi??m xã hội hoặc có thời gian đóng bảo hi??m xã hội không đúng quy định đã hưởng bảo hi??m xã hội một lần (đóng không đúng đối tượng, trùng quá trình tham gia bảo hi??m xã hội) thì thực hiện hủy quyết định hưởng, thu hồi số tiền đã chi theo quy định tại khoản 1 văn bản này và hoàn trả số tiền đã đóng bảo hi??m xã hội, bảo hi??m thất nghiệp không đúng quy định, đồng thời thu hồi tiền hưởng chế độ ốm đau, thai s???n, dưỡng sức, phục hồi sức khỏe, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp, bảo hi??m thất nghiệp phát sinh do quá trình đóng bảo hi??m xã hội, bảo hi??m thất nghiệp không đúng quy định đó (nếu có).

Ba là, trường hợp phát hiện có tình trạng mượn hồ sơ tư pháp để giao kết hợp đồng lao động và tham gia bảo hi??m xã hội, bảo hi??m thất nghiệp thì căn cứ quy định của pháp luật (Bộ luật Lao động, Bộ luật Dân sự), hướng dẫn của các cơ quan có thẩm quyền và của Bảo hi??m xã hội Việt Nam để xem xét, xử lý theo quy định.

Thứ tư, Giám đốc bảo hi??m xã hội các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương chỉ đạo, quán triệt đến các phòng, bộ phận nghiệp vụ và công chức, viên chức các giải pháp để bảo đảm thực hiện đúng quy định của chính sách, hạn chế tối đa việc hủy quyết định, thu hồi số tiền bảo hi??m xã hội đã chi trả.

Các quy định trước đây nếu trái với quy định tại văn bản này thì thực hiện theo văn bản này.

Trong quá trình tổ chức thực hiện, nếu có vướng mắc kịp thời phản ánh và đề xuất nội dung cần sửa đổi, bổ sung về Bảo hi??m xã hội Việt Nam để được hướng dẫn cho phù hợp.

Theo thống kê của Bảo hi??m xã hội Việt Nam, trong giai đoạn 2016-2021, cả nước có hơn 4 triệu người lao động đề nghị và được giải quyết hưởng bảo hi??m xã hội một lần. Bình quân mỗi năm có gần 700.000 người hưởng bảo hi??m xã hội một lần, số lượng năm sau luôn cao hơn năm trước với tốc độ tăng trung bình mỗi năm khoảng 11,6%.

Riêng trong năm 2023 vừa qua, toàn ngành bảo hi??m xã hội Việt Nam đã giải quyết, chi trả đầy đủ, kịp thời cho 1.304.203 người hưởng các chế độ trợ cấp bảo hi??m xã hội một lần. Trong đó, có 1.110.422 người hưởng bảo hi??m xã hội một lần, tăng 23,73% so với cùng kỳ năm 2022.