Mùa giải nhiều bất ngờ
Từ 110 phim dự giải, Ban tổ chức chọn 10 phim tiêu biểu nhất ở mỗi hạng mục đ??? vào vòng đề cử chính thức. Trước lễ trao giải, những phim này đã được chiếu miễn phí cho khán giả yêu mến và quan tâm đến điện ảnh. Kết quả, Giải Búp sen vàng năm nay đã gây bất ngờ với hai phim giành giải thưởng kép: Phim truyện ngắn Chanh đào (Nguyễn Thị Thanh Đào) và phim tài liệu ngắn Rito Rito (Nguyễn Ngọc Thảo Ly) nhận hai giải Búp sen Vàng cho tác phẩm đầu tay xuất sắc nhất và tác phẩm được khán giả bình chọn nhiều nhất. Như vậy chứng tỏ những bộ phim này đã vừa chinh phục được ban giám khảo - những người “cầm cân nảy mực” có chuyên môn, vừa nhận được sự ủng hộ và đồng cảm từ người xem. Nếu Chanh đào mang màu sắc bí ẩn, liên tục biến đổi từ những câu chuyện trong trí tưởng tư??ng phong phú của một nhóm bạn, thì Rito Rito chỉ có một nhân vật duy nhất - một cô gái trẻ tìm đến “cosplay” (hóa trang nhập vai thành nhân vật trong truyện hoặc phim) để che giấu những nỗi buồn, áp lực ẩn giấu sâu kín trong tâm hồn.
Trong khi đó, phim truyện ngắn XX2061 của đạo diễn Nguyễn Thu Thủy giành giải “Phim truyện xuất sắc nhất”. Phim lấy bối cảnh thế giới trong tương lai, khi tiến bộ của khoa học - công nghệ khiến thế giới gần như máy móc hóa hoàn toàn, còn các mối quan hệ giữa con người với nhau trở nên rời rạc, thờ ơ. Một cặp vợ chồng trẻ quá bận bịu công việc cho nên đã giao nhiệm vụ chăm sóc mẹ già cho một nữ người máy và nhiều rắc rối đã xảy ra. Nội dung không quá phức tạp hay mới mẻ, nhưng đạo diễn xử lý khá chắc tay ở diễn biến tâm lý nhân vật, phần hình ảnh và âm thanh cũng được trau chuốt. Nhìn chung, trào lưu làm phim ngắn viễn tưởng xuất hiện nhiều mấy năm gần đây nhờ nguồn ý tưởng phong phú, linh hoạt, thoải mái sáng tạo.
Còn phim Khi sóng vỗ bờ (Nguyễn Hoàng Xuân Minh) đoạt giải “Phim tài liệu xuất sắc nhất”. Phim mang đến một câu chuyện cảm động về tình cảm gia đình. Một ngư??i ch???ng, người cha trở về Việt Nam sau nhiều năm tha hương đi làm kinh tế. Đã có gần 20 năm quen với cuộc sống ở nước ngoài, ông trở thành kẻ lạc lõng, bơ vơ trong xã hội và chính gia đình của mình. Sau nhiều xung đột, mâu thuẫn, thì để lựa chọn ở lại hay ra đi đều không dễ dàng.
Hội đồng tuyển phim của Giải Búp sen vàng 2016 đều có đánh giá chung là mùa giải năm nay có những bước tiến về mặt kỹ thuật, hình ảnh, xử lý hậu kỳ. Về nội dung, tuy ngôn ngữ điện ảnh còn non nớt, nhưng cho thấy sự sáng tạo và chân thực, gần gũi với mọi mặt của đời sống; không chỉ phản ánh hiện tư??ng xã hội bề ngoài mà còn chú ý đến những tâm tư, trăn trở tinh tế bên trong con người. Các tác phẩm được đánh giá cao như ở hạng mục phim tài liệu có: Bên dưới những vì sao (Nguyễn Đức Anh), Khi sóng vỗ bờ (Nguyễn Xuân Hoàng Minh)...; hay ở thể loại phim truyện có: Thợ sửa ống nước (Ngô Đức Phong), Cá dọn bể (Chu Ánh Nguyệt)...
Vun đắp tài năng điện ảnh trẻ
Giải Búp sen vàng là giải thưởng phim ngắn thường niên được tổ chức bởi TPD - Trung tâm Hỗ trợ phát triển tài năng điện ảnh (Hội Điện ảnh Việt Nam). Phù hợp với khả năng, thời gian, kinh phí… của các nhà làm phim trẻ tuổi, phim ngắn chính là lựa chọn hàng đầu để bước chân vào con đường của bộ môn nghệ thuật thứ bảy. Giải Búp sen vàng 2016 có chủ đề “Những đứa trẻ thiên đường”, lấy cảm hứng từ bộ phim cùng tên của đạo diễn Ma-dít Ma-di-đi (I-ran). Đó là câu chuyện trong trẻo và đầy nhân văn về hai đứa trẻ nhà nghèo, mỗi đứa chỉ có duy nhất một đôi giày. Sau khi một đôi bị mất, hằng ngày hai anh em phải chia sẻ với nhau đôi giày còn lại để tới trường. Câu chuyện phim cũng hợp với tinh thần tương trợ nhau, nỗ lực trong điều kiện thiếu thốn của các nhà làm phim trẻ, kiên trì theo đuổi niềm đam mê điện ảnh của mình.
Đáng chú ý, Giải Búp sen vàng 2016 chứng kiến sự tham gia đông đảo của các nhà làm phim tuổi “teen” (tức độ tuổi thiếu niên), với tác giả nhỏ tuổi nhất là một học sinh lớp ba. Những bạn trẻ từ 13 đến 15 tuổi không chỉ làm nhiều phim, mà còn gây được ấn tư??ng về chất lượng. “Phim teen thì hồn nhiên lắm, nhưng cũng rất thú vị", Giám đốc điều hành TPD - anh Hoàng Phương cho biết. Bên cạnh đề tài quen thuộc như gia đình, nhà trường, bản thân, các nhà làm phim trẻ không ngại dấn thân, thử sức với những đề tài xã hội khó hơn như nạn bạo hành, giới tính, các mối quan hệ trong cộng đồng… Với kinh phí sản xuất phim chỉ từ một đến ba triệu đồng, những bạn trẻ này đã chứng minh rằng: Chỉ cần có tình yêu điện ảnh, muốn làm phim và phát huy tối đa sức sáng tạo của tuổi trẻ, bạn hoàn toàn có thể sản xuất ra những bộ phim truyện, phim tài liệu hay, với nhiều dấu ấn. Qua đó, Giải Búp sen vàng không chỉ là nơi thi thố phim hay thể hiện bản thân, mà còn là nơi chia sẻ niềm đam mê, gửi gắm tình cảm, bài học kinh nghiệm để các bạn trẻ dần hoàn thiện mình.
Vài năm gần đây, Giải Búp sen vàng đã trở thành sân chơi phim ngắn uy tín trong giới. Không ít phim đoạt giải của Búp sen vàng, đã tiếp tục giành nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế, mang lại niềm tự hào và tiếp thêm sức mạnh cho cộng đồng làm phim trẻ. Năm 2015, phim Dành tặng ông Điều (Nguyễn Hiền Anh) đoạt Búp sen vàng ở thể loại phim tài liệu, sau đó đã đoạt giải "Phim tài liệu ngắn xuất sắc" ở Giải Cánh Diều. Trước đó, phim truyện ngắn Ngoài kia có gì? (Nguyễn Diệp Thùy Anh) đoạt giải thưởng đặc biệt của Ban giám khảo tại Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội Haniff 2014. Gần đây nhất, tác phẩm Hạt cam và con mèo vàng không tuổi của đạo diễn Nguyễn Lê Hoàng Việt cũng đã lọt vào vòng tranh giải tại Liên hoan phim One country One film ở Pháp, đồng thời được bình chọn giải thưởng Tài năng châu Á tại Hung-ga-ry năm 2015… Theo đạo diễn Bùi Thạc Chuyên, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ phát triển tài năng điện ảnh thì: Tinh thần “ai cũng có thể làm phim”, “làm phim vì niềm vui” đã đưa ngày càng nhiều nhà làm phim dù còn ở lứa tuổi rất nhỏ tới TPD, khiến giải thưởng mang một lăng kính trong trẻo và đầy sức sống.